Diskalkuliyi daha çok "matematik öğrenme güçlüğü" olarak biliriz. Bu, kişinin matematiksel işlemleri anlama, yapma ve hatasız bir şekilde çözme yeteneğinde zorluklar yaşamasına sebep olan bir durumdur.
Kişilerin sayıları tanıma, sayıları sıralama, matematiksel sembolleri anlama, temel aritmetik işlemleri yapma ve matematiksel problemleri çözme becerilerini etkileyebilir. Bu durum genellikle çocukluk döneminde başlar ve yaşam boyu devam edebilir. Diskalkuli, disleksi gibi öğrenme güçlüğü olan bireylerde sıkça görülür.
Bu durumun belirtileri her insanda farklılık gösterse de biz birazdan çeşitlerine, sık görülen belirtilerine ve örneklerine yer vereceğiz.
Diskalkuli Belirtileri Neler?
Her bireyde belirtiler farklılık gösterebilir ve bu belirtiler zaman içinde değişebilir. Eğer bir kişi diskalkuli belirtileri sergiliyorsa uygun destek ve özel eğitim önlemleri almak çok önemlidir. Uzmanlar, kişiye özel eğitim planları oluşturarak diskalkuliyle başa çıkmak için uygun stratejiler geliştirebilirler.
Bu stratejilerin geliştirilmesi için kişinin hangi noktalarda zorluk çektiği, ne gibi belirtiler sergilediği yakından izlenmelidir. O yüzden sık görülen birkaç belirtisini inceleyelim.
Sayıları Anlamakta Güçlük Çekme
Mesela öğrenci sayıları sıra sıralamada hatalar yapıyor olabilir. "1, 2, 3, 4, 5…" diye sıralarken zorluk çekiyor olabilir.
5 ile 50 arasındaki farkı anlamada güçlük çekebilir.
Kesirler, yüzdeler, oranlar gibi sayısal kavramları anlayamayabilir.
Matematiksel İşlemler
Öğrenci, toplama ve çıkarmada hatalar yapıyor olabilir. Mesela "32 + 14" işlemini yaparken yanlış sonuç bulabilir veya işlem adımlarında hatalar yapabilir.
Çarpma ve bölme işlemlerini karıştırıyor olabilir. "9 x 4" işlemini doğru bir şekilde gerçekleştirmekte zorlanabilir.
Problem Çözme Becerileri
Öğrenci, okuduğu problemi anlamada güçlük çekiyor olabilir. Matematiksel bir problemin neyi ifade ettiğini tam olarak anlamayabilir.
Bir soruyu çözerken hangi stratejiyi kullanması gerektiğini belirlemekte zorlanabilir.
Problemin çözüm adımlarını takip etmekte zorluk çekebilir. Önce ne ile başlayacağına, nasıl devam edeceğine karar veremeyebilir.
Hafıza ve Dikkat Problemleri
İşlem sırasını hatırlamada zorluk çekebilir. Matematiksel bir işlemi adım adım takip edemeyebilir.
Matematiksel bir problemin önemli ayrıntılarını gözden kaçırabilir. Neye dikkat edeceğini sık sık unutuyor olabilir.
Zaman ve Uzay
Analog saatleri okumakta veya takvimdeki bilgileri anlamakta güçlük çekebilir.
Uzunluk, alan, hacim gibi uzayla ilgili kavramları anlamada zorlanabilir. Bir nesnenin uzunluğunu veya bir şeklin alanını anlayamayabilir.
Motor Becerileri
Diskalkuli olan kişiler, matematiksel sembolleri yazmada zorlanabilir. Bu sembolleri doğru bir şekilde yazamayabilir.
Aynı şekilde matematiksel ifadeleri veya sayıları yazarken el becerisi ve kalemi kullanmada zorluk yaşayabilir.
Diskalkuli Çeşitleri
Farklı diskalkuli çeşitlerinde belirtiler, güçlükler ve öğrenme zorlukları da farklıdır. Her bireyin diskalkuli deneyimi farklı olabilir ve çeşitli diskalkuli türleri arasında geçişkenlik gösterebilir. Bu nedenle de bir kişinin diskalkuli türünün doğru bir şekilde tanımlanması ve anlaşılması, uygun eğitim ve destek sağlamak için çok ama çok önemlidir.
Sözel diskalkuli, matematiksel terimleri ve kavramları anlama ve kullanma yeteneğini etkileyen bir durumdur. Öğrenciler, matematiksel ifadeleri anlama, matematiksel dil ve sembolleri yorumlama konusunda güçlük yaşarlar.
Kişi, problemi okuduğunda matematiksel ifadeleri anlamakta zorluk çeker. Örneğin, "dört katı" veya "yüzde beşi" gibi ifadeleri doğru bir şekilde yorumlamakta güçlük çeker.
Matematiksel sembolleri veya terimleri de karıştırabilir. Mesela "+" işaretini "-" işaretiyle karıştırabilir veya "oran" terimini "orantı" olarak anlamlandırabilir.
İşlemsel diskalkuli ise matematiksel işlemleri gerçekleştirme becerisini etkileyen bir durumdur. Kişi, sayıları düzgün bir şekilde yazma, işlem adımlarını takip etme ve matematiksel operasyonları uygulama konusunda zorluklar yaşar.
Basit matematiksel işlemleri gerçekleştirirken hatalar yapar. Mesela toplama veya çıkarma işlemlerinde yanlış sonuçlar alır veya çarpma ve bölme işlemlerinde adımları karıştırır.
Sayıları düzgün bir şekilde yazmada güçlük çekebilir. Örneğin 365 yerine 356 yazabilir veya 72 yerine 27 yazabilir.
Bu kişilerin matematiksel işlemlerde hızlı düşünme ve hesaplama becerisi zayıf olur. Soruları çözmek veya cevapları bulmak için daha fazla zaman ve çaba harcarlar.
Praktognostik diskalkuli, matematiksel işlemleri veya hesaplamaları gerçekleştirme sürecindeki motor beceri zorluklarını ifade eder. Praktognostik diskalkuli olanlar, matematiksel işlemleri yaparken el becerileri ve motor koordinasyonlarındaki zorluklar nedeniyle güçlük yaşarlar.
Bu zorluklar; matematiksel sembolleri yazma, sayıları düzgün bir şekilde hizalama veya matematiksel işlemleri düzgün bir şekilde gerçekleştirme gibi görevlerde kendini gösterebilir. Kişi, parmaklarını veya kalemini doğru bir şekilde kullanmada güçlük çekebilir ve matematiksel ifadeleri yazarken hatalar yapabilir.
Bu diskalkuli türünden muzdarip bir öğrenci, matematiksel bir denklemi çözerken sayıları doğru bir şekilde yazamayabilir veya matematiksel sembolleri doğru bir şekilde kullanamayabilir. Bu da matematiksel işlemlerin ve problemlerin doğru bir şekilde anlaşılması ve çözülmesi konusunda zorluk yaratır.
Praktognostik diskalkuli olan kişiler, matematiksel işlemleri gerçekleştirirken ekstra pratik ve desteğe ihtiyaç duyabilir. El becerilerini ve motor koordinasyonlarını geliştirmek için özel egzersizler ve aktiviteler yapılabilir. Ayrıca, alternatif hesaplama yöntemleri veya matematiksel ifadelerin yazılması için yardımcı araçlar kullanılabilir. Bu noktada özel bir öğretmen çok faydalı olacaktır.
Anlamsal diskalkuli olan kişilerse matematiksel terimleri doğru bir şekilde anlamada güçlük çeker. Böyle bir durumda, matematiksel ifadeleri yorumlamakta ve kavramları ilişkilendirmekte zorluk yaşanır. Mesela bir öğrenci matematiksel terimleri yanlış anlayabilir ve bu da matematiksel işlemleri ve problemleri çözme becerisini etkileyebilir.
Kişi, matematiksel terimleri karıştırabilir veya hatalı yorumlayabilir. Örneğin "çarpma" ile "bölme" arasındaki farkı tam olarak anlamayabilir ve bu terimleri yanlış bir şekilde kullanabilir.
Matematiksel bir ifadeyi okuduğunda veya duyduğunda anlamını tam olarak anlayamayabilir. Örneğin, bir denklemi çözmek veya bir matematiksel ifadeyi yorumlamakta zorluk yaşayabilir.
Matematiksel kavramları birbiriyle ilişkilendirmede de zorluk yaşayabilir. Gördüğü kavramları aklında tam oturtamayabilir ve pratiğe dökemeyebilir.
Grafiksel diskalkuli ise matematiksel grafikleri anlama ve yorumlama konusunda güçlük yaşanan bir diskalkuli çeşididir. Bu durumda olan kişiler matematiksel grafikleri doğru bir şekilde okuma, yorumlama ve kullanma sürecinde zorluklar yaşarlar. Grafiksel diskalkuli; tablo, grafik, diyagram gibi görsel araçların matematiksel ifadelerle ilişkilendirilmesinde sorunlar ortaya çıkarır.
Bu kişiler matematiksel grafikleri doğru bir şekilde okumak ve yorumlamakta güçlük çeker. Bir çizgi grafiği okuma ve verilen bilgileri doğru bir şekilde analiz etme konusunda zorluk yaşar.
Grafiklerin içerdikleri bilgileri anlamak ve çıkarımlar yapmakta güçlük çeker. Bir sütun grafiğindeki verileri anlama ve karşılaştırma konusunda sorunlar yaşar. Grafikleri kullanarak matematiksel problemleri çözemeyebilir. Karşısında bir veri tablosu çıktığında bundan yola çıkarak doğru hesaplamaları yapma konusunda güçlük çekebilir.
Diskalkuli için Neler Yapılabilir?
Diskalkulinin sebebi ve belirtilerinin herkese uyan net bir cevabı olmasa da matematik öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin matematikle ilgili zorluklarını aşmalarına yardımcı olacak bazı stratejiler var.
- Bireyselleştirilmiş Öğrenme Planları: Diskalkuli olan öğrenciler için bireyselleştirilmiş öğrenme planları hazırlanması gerekir. Bu planlarda öğrencinin güçlü ve zayıf yönleri dikkate alınmalı, öğrenme sürecini destekleyici aktiviteler ve materyallere yer verilmelidir. Özellikle matematik özel ders seçeneklerinizi kullanmak bu konuda fayadalı olabilir.
- Görsel ve Somut Materyaller: Öğrencilerin matematiksel kavramları görsel ve somut materyallerle desteklenebilir. Bloklar, çubuklar, toplar, şekiller vb. materyaller, soyut matematiksel kavramların daha anlaşılır hâle gelmesini sağlar.
- Modelleme ve Problemleri Görselleştirme: Matematik problemlerini modelleme ve görselleştirme teknikleri kullanarak öğrencilere yardımcı olunabilir. Problemleri çizimler, grafikler, diyagramlar veya şema kullanarak görselleştirerek, öğrencilerin matematiği daha iyi anlamalarını sağlayabilirsiniz.
- Adım Adım Yaklaşım: Matematiksel işlemleri adım adım açıklamak ve öğrencilere bu adımları takip etmeleri için yönlendirme yapmak çok önemlidir.
Diskalkuli olan öğrencilerin motor becerilerinde zorluklar yaşadığı görülebilir. | Kaynak: Unsplash Öğrencilere problemi çözerken adımları sırasıyla takip etmeleri ve her adımda doğru düşünce sürecini uygulamaları öğretilmelidir. Böylece öğrencinin daha az aklı karışır ve yavaş yavaş ilerleme kaydeder.
- Pratik ve Gerçek Hayat Uygulamaları: Matematiksel kavramları gerçek hayat senaryoları ve uygulamalarıyla ilişkilendirmek, öğrencilerin daha iyi anlamalarını sağlar. Matematiksel becerilerin günlük yaşamda nasıl kullanıldığını örneklerle göstermek, öğrencilerin motivasyonunu artırabilir. Matematikte gördükleriyle gerçek hayatta yaşadıklarının arasında ilişki kurar.
- Teknolojik Araçlar: Çeşitli matematiksel uygulamalar, interaktif oyunlar ve matematiksel hesap makineleri gibi teknolojik araçlar, diskalkuli olan öğrencilerin matematik becerilerini geliştirmede yardımcı olabilir.
- Duyusal Öğrenme Yöntemleri: Öğrencilere matematiksel kavramları keşfetme ve deneyimleme fırsatı vermek, duyusal öğrenme yöntemleriyle desteklenebilir. Öğrenciler matematiksel kavramları dokunarak, hissederek ve deneyimleyerek öğrenme fırsatı bulursa daha hızlı ilerleme kaydedebilir. Farklı etkinliklerle güzel sonuçlar alınabilir.
- Zaman Yönetimi Becerileri: Diskalkuli olan öğrencilerin zaman yönetimi becerilerini geliştirmek çok önemlidir. Sınavlara ve ödevlere zamanında hazırlanma, matematiksel problemleri belirli bir süre içinde çözme gibi becerilerin pratik yapılarak geliştirilmesi gerekir.
- Pozitif Yaklaşım ve Öz Güven: Öğrencilere sürekli olarak destekleyici bir ortam sağlanmalıdır. Başarısızlık durumlarında dahi öğrencilere cesaret verilmeli ve onlara pozitif geri bildirimlerde bulunulmalıdır. Öz güvenin artırılması ve matematikle ilgili olumsuz düşüncelerin ortadan kaldırılması çok önemlidir. Diskalkuli olan bir öğrencinin hâlihazırda öz güveni düşük olabilir. Bu sorunu ortadan kaldırarak kendini geliştirmeye odaklanması sağlanmalıdır.
- İş Birliği ve Destek: Öğrenciler, öğretmenleri, aileleri ve diğer öğrencilerle iş birliği içinde çalışarak destek almalıdır. Öğretmenler, aileler ve meslektaşlar arasında düzenli iletişim kurularak öğrencinin ihtiyaçlarına uygun stratejiler belirlenmelidir. Diskalkuli için yapılan çalışmalar sadece okulda veya evde kalmamalı, iki ortamda da koordine bir şekilde devam etmelidir.
- Tekrar ve Pekiştirme: Matematiksel kavramların öğrenilmesi ve pekiştirilmesi için düzenli tekrarlar yapılmalıdır. Öğrenciler, daha önce öğrendikleri konuları sürekli olarak gözden geçirerek bilgilerini güçlendirebilirler.
Diskalkuli olan öğrencilerin eğitim sürecinde desteklenmesi ve ihtiyaçlarına uygun stratejilerin kullanılması çok önemlidir. Her öğrencinin farklı ihtiyaçları olabilir, bu nedenle bireysel öğrenme planları ve öğrencinin güçlü yönlerine odaklanan yaklaşımlar çok etkili olur. Öğretmenler, aileler ve uzmanlar arasındaki iş birliğiyle öğrencilerin matematik becerilerini geliştirmeleri sağlanabilir. Bu noktada uzman birinden yardım isteyebilirsiniz. Matematik özel ders Ankara ve diğer lokasyonlar için öğretmenler bir tık uzağınızda. İhtiyaçlarınıza göre bir öğretmen bulmak için hemen şimdi Superprof'taki öğretmenlerimize göz atın!
Bu yazıyı beğendiniz mi? Puanlayın!
Loading...
