Bir öğretmenden ders alarak veya kendi başınıza piyano çalmayı öğrenebilmek için belli başlı karakter özelliklerine sahip olmanız gerekiyor. Bunlardan bazıları; kararlılık, azim, istekli ve hevesli olma, bir de tabi iyi bir kulak.
El becerisi ise piyano öğrenmek istiyorsanız sahip olmanız gereken en temel niteliklerden biridir. Düzenli piyano çalan kişiler iyi bilir ki, her piyanonun başına oturduğunuzda kısa bir parmak egzersizi yapmanız performansınızı artıracak ve parmaklarınızın tuşlarda daha rahat gezinmesini sağlayacaktır.
Piyano çalmaya yeni başlayan birinin genellikle parmakları pek de esnek olmaz ve parmak esnetme hareketleri üzerinde uzun uzun çalışmaları gerekebilir. Özellikle elleriniz "küçük" ise bunu esneklik, hız ve hassasiyetle telafi etmeniz gerekir. Her şey mükemmel dengeyi bulmakla ilgili.

Müziği aslında spora benzetebiliriz. Her ikisi de öncesinde ısınma, düzenli çalışma ve belli başlı bazı fiziksel ve zihinsel beceriler gerektirir.
Bu yazıda sizlere piyano çalmaya yeni başlayanlar için büyük bir öneme sahip olan parmak esnekliğini artırma ve el becerilerini geliştirme yollarından bahsedeceğiz.
Piyanoda El Becerisi Ne Anlama Gelir?
Piyano çalarken el becerisi, gerektiğinde tuşlar üzerinde parmaklarınızı doğru ve hızlı bir şekilde hareket ettirme becerinizi ifade eder. Buna aynı zamanda esneklik de diyebiliriz. El becerileriniz iyiyse karmaşık akorları kolay ve hızlı bir şekilde bir araya getirebilir ve parçaları akıcı bir şekilde çalabilirsiniz.
Seviyeleri veya deneyimleri ne olursa olsun, her piyanist için bir parçayı doğru bir şekilde çalmak oldukça önemlidir. Hayatınız boyunca el becerilerinizi geliştirmek üzere çalışmalar yapmaya devam edebilirsiniz. En deneyimli piyanistler bile buna önem verir.
Aynı atletler gibi müzisyenlerin de her gün piyanonun karşına geçip el becerileri, esneklik, hız ve kıvraklık üzerinde çalışmaları gerekir. Bunun için Youtube'dan birçok eğitici video bulabilir, bloglardan okuyabilir veya özel ders alarak kendinizi geliştirebilirsiniz.
Peki sizce hangi tür şarkıları çalmak için bu egzersizler gereklidir?
HEPSİ!!! Yetenek açısından nerede olursa olsun, kendine saygısı olan her piyanistin bu adımı atması gerekir. El beceriniz üzerinde pratik yapamayacak kadar iyi olduğunuzu düşünmeye başladığınız an, bir piyanist olarak yeteneklerinizi kaybetmeye başladığınız andır.
Genel piyano çalma becerilerinizi geliştirmek ve ilerletmek için en hızlı yöntem el becerilerinizi geliştirmektir. En sevdiğiniz parçaları çalmaya can atıyorsanız bunun için biraz ter dökmeniz gerekecek.
Radyoda duyduğunuz bir şarkıyı çalmak için, aynı anda şarkı söyleyip piyano çalabilmek için hatta piyanoda çalabileceğiniz bir parça yazabilmek için dahi el becerilerinizi geliştirmeniz gerekiyor. Bunu yapmazsanız ilerlemeniz yeterince hızlı olmayacaktır. Neyse ki istediğimiz her türlü bilgiye anında ulaşabileceğimiz internet çağında yaşıyoruz!
Piyano dersleri alıyorsanız öğretmeninizle beraber bu egzersizleri yapmaya başlayabilirsiniz.
Eğer lisans düzeyinde piyano eğitimi almak istiyorsanız Türkiye'nin en iyilerinden biri olan Bilkent Üniversitesi'nin websitesinden Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi hakkında daha kapsamlı bilgiye ulaşabilirsiniz. Ayrıca piyano dersi Kadıköy ve tüm piyano dersleri için Supeprof'a göz atabilirsiniz.
Piyanoda El Becerilerinizi Geliştirirken Gamlardan Yararlanın
Siz de birilerinden "daha yeni başladılar, şimdilik gamlara çalışıyorlar" ifadesini duymuşsunuzdur muhtemelen. Bunun bir nedeni var.
Neden gamlar ağırlık verilmeli?
Klavyenin başına yeni oturanların ısınması için gamları tekrar etmesi oldukça yararlıdır. Müzik teorisi veya piyano çalmayı yeni öğrenmeye başladığınızda ilk karşılaşacağınız şeylerden biri de ölçülerdir.
Ölçüler, piyano çalmayı öğrenmeye ilk başladığınızda el becerinizi geliştirmek için de gerçekten yararlıdır. Sadece beyaz tuşlar kullanıldığı için C-majör ile başlamanız iyi olur. Hemen rehavete kapılmayın ve sakince ilerleyin. Baş parmağı geçmek biraz zorlayıcı olabilir. Bunu da hallettikten sonra, D-majör, E-majör gibi daha komplike gamlara geçebilirsiniz.
Git gide hızlanabilirsiniz. Hızınızı artırmak ciddi bir ilerleme kaydetmenizi sağlar. Önce sağ elinizi tek başına geliştirin, ardından da sol elinizi. Hazır hissettiğinizde iki elinizi beraber kullanarak koordinasyon sağlama çalışmalarına başlayabilirsiniz.
Gamlar size çok ilgi çekici gözükmese bile bu tavsiyemize mutlaka kulak verin.

Hanon ve Czerny
Bu egzersizler, bestecileri tarafından tasarlanmış ve onların adını almıştır. Bu alıştırmaların kitaplarını bile bulabilisiniz. Bu egzersizlerin temel amacı piyano çalışınızı geliştirmektir.
Hanon ve Değerli Başparmağı
Hanon zamanının önde gelen piyanistlerindendir ama onun özel bir ilgi alanı vardı; piyano öğrenmeye yeni başlayanlar için egzersiziler. Hanon'ın tavsiye ettiği egzersizin mantığı oldukça basittir: parmaklarınızı serbest bırakın ve onları birbirinden bağımsız kullanarak yalnızca beyaz tuşlarla basit egzersizler yapın.
Bu egzersizlerle dolu kitaplar edinebilir ve istediğiniz zaman herhangi bir egzersizi kullanabilir, hızı değiştirebilir ve uygun gördüğünüz diğer hareketleri de ekleyebilirsiniz. Başparmak gerçekten de önemlidir. İşaret, orta veya yüzük parmağınızın altında düzenli olarak hareket ettirme alıştırması yapmalısınız.
Czerny'nin Hız Egzersizleri
Czerny ise daha hızlı piyano çalabilmek, dizilere çalışmak ve parmaklarını birbirinden bağımsız bir şekilde kullanabilmek için bazı egzersizler önermiştir.
Bu egzersizlerin yeni başlayanlara göre olduğunu düşünüyorsanız kesinlile yanılıyorsunuz. Piyano çalan herkesin bazı egzersizleri düzenli biçimde yapması, hızını ara ara değiştirmesi ve parmaklarını esnetmesi tavsiye edilir.
Bu tür egzersizler yapmak gerçekten de çok faydalıdır. Piyano derslerinden önce yaptığınız takdirde, bu egzersizler piyano çalışınızı ilerletmede büyük rol oynayacaktır.
El Becerilerini Geliştirme Tavsiyeleri
Piyano teknikleri ve Hanon, Czerny ya da Van de Velde egzersizleri oldukça etkilidir. Ancak bunların yanısıra birkaç tavsiyemiz daha var. Sizin de zaten aklınıza gelen birkaç egzersiz vardır mutlaka.
Kendi egzersizlerinizi üretin
Mesela parmaklarınız için bir nota kombinasyonu hayal edin: sağ el için 1-3-2-4-3-5 ve sol el için 5-3-4-2-3-1 diyelim. Bu düzeni tekrar tekrar çalın ve git gide hızlanmaya çalışın. Bu tür bir egzersiz parmaklarınızın güçlü ve zayıf yönlerini anlamanıza yardımcı olurken aynı zamanda parmak hassasiyetinizi de güçlendirir.
Bu aşamada hayal gücünüzü, yaratıcılığınızı ve yenilikçiliğinizi devreye sokmalısınız. Bu özelliklerinizi kullanarak kendinize uygun bir egzersiz bulmaya çalışın.
Özel ders alıyorsanız öğretmeniniz zaten size en uygun olan egzersizi keşfedecek ve sizi ihtiyaçlarınıza göre yönlendirecektir.
Basit akorları bir araya getirin
Daha karmaşık dizilere geçmeden önce birkaç basit akoru bir araya getirerek parmaklarınıza bakmadan çalma alıştırması da yapabilirsiniz. Ellerinizi doğru pozisyonda tutmaya özen gösterin.
Bu egzersiz yalnızca piyano çalışınızı değil, aynı zamanda görsel hafızanızı güçlendirmenize de katkıda bulunur. Piyano çalarken tuşlara bakma zorunluluğu hissetmeyen bir piyanist, okuduğu notalara daha rahat odaklanabilir ve hatta aynı anda şarkı söyleyerek piyano çalmaya da başlayabilir.
Piyanoda çalabileceğiniz harika besteler yapmak istiyorsanız linke tıklayarak bilgi edinebilirsiniz.
Piyano Çalarken El Becerilerini Geliştirmek Ne Kadar Zaman Alır?
Aslında bunun için ekstra bir efor göstermenize gerek yok. Yalnızca düzenli bir çalışma planıyla etkilerini hemen fark edeceksiniz.
Peki öğrendiklerimizi unutmamak için piyanoyu ne sıklıkta çalmalıyız? Günlük 10 dk bile yeterli aslında. Yeter ki düzene oturtun.
Parmak egzersizlerinizi üzerinde çalıştığınız parçanın provasından önce ya da sonra veya canınız her piyano çalmak istediğinde yapabilirsiniz. Size hangisi daha etkili geliyorsa onu kendinize uyarlayın.
Başlangıçta bir saatte beş dakika piyano çalabilirsiniz
Piyano çalmaya yeni başladıysanız bunu uygulayarak kolayca ısınabilirsiniz. Piyano çalmak için kaslarınızı da kullandığınızı ve tendon iltihabı veya mevcut bir durumu kötüleştirme riski olduğunu da unutmayın.

Düzenli pratik başarının anahtarıdır
Müzisyenler olarak hayatımızın her aşamasında esneklik üzerinde çalışabiliriz. Düzenli bir şekilde piyano çalmak, nota okuma söz konusu olduğunda daha hızlı gelişmenize ve dolayısıyla daha uzun, daha doğru, daha hızlı ve tabii ki daha mutlu piyano çalmanıza yardımcı olacaktır.
Her şeyde olduğu gibi piyanoda da ne kadar çok pratik yaparsanız o kadar ilerlersiniz. Elbette çok fazla kendinizi yormadan ve ellerinize ya da sırtınıza rahatsızlık vermeden çalışmanız daha iyi olur, yeteri kadar dinlenmeyi de ihmal etmeyin. Düzenli çalışmazsanız ilerleme gösteremezsiniz. Ya olduğunuz seviyede kalakalır ya da geriye düşersiniz.
Bir Piyaniste El Becerilerini Kazandıran Nedir?
Basitçe söylemek gerekirse, ancak tüm becerilerinizi harmanlayarak başarılı bir piyanist olabilirsiniz. Hız ve parmak hassasiyeti önemli teknik yeterliliklerdendir.
Teknik becerileri tazelemek piyanistlere daha çok zevk verir. Müzik ve piyano çalmak keyifli kalmalıdır.
Bir piyanistin ilerlemesini ve kendini geliştirmesini sağlayan her türlü egzersiz yararlı egzersizdir. Özel ders alıyorsanı öğretmeninizin çalışma düzeninize ve ulaşmak istediğiniz seviyeye uygun bir zorluk düzeyi belirlemesi gerekir.
El becerileri her piyanist için olmazsa olmaz bir özelliktir. Ayrıca el becerilerinizin iyi olması piyano çalarken doğaçlama yapmanızı da kolaylaştırır.
Piyanistlerin kendini geliştirmeleri için tek gereken bu değildir elbette. Örneğin nota kağıtlarını rahatça okuyabilmek, dinlemek, hissetmek, ellerinizi konumlandırmak gibi daha üzerinde çalışmanız gereken birçok şey var.
İyi bir piyanist olmak kendi ellerinizde.