Gitarın dünyadaki en popüler enstrümanlardan biri olduğunu söylemeye gerek bile yok. Cazdan country’ye, flamenkodan pop müziğe kadar hemen her müzik türünde karşımıza çıkıyor. Gitar, yalnızca sesiyle değil; kusursuz tasarımı, sağlam yapısı ve zengin geçmişiyle de müziğin vazgeçilmez bir parçası olmuş durumda.
Peki gitarın bu etkileyici dünyasında sen neredesin? Biraz meraklı bir başlangıç seviyesinde misin? Yoksa uzun zamandır çalan biri mi? Belki de çoktan tellere hükmetmeyi öğrenmiş usta bir müzisyensin… Kim olursan ol, bu gitar bilgi testi tam sana göre!
Quiz
Quiz :Gitar ve Bas Gitarın Doğuşu
Bugün gitar deyince akla sadece bir tek enstrüman gelmiyor. Klasik gitar, elektro gitar, akustik gitar, bas gitar, hatta 12 telli gitar gibi birçok farklı tür, müziğin farklı alanlarında kendine has bir sesle öne çıkıyor.
Her biri ayrı bir ruhu, ayrı bir kültürü temsil ediyor. Gitar türleri arasında bir yolculuğa çıktıkça, kendi tarzını bulman da kaçınılmaz oluyor.
Tarihine gelirsek de gitar, kökleri çok eskilere uzanan bir enstrüman ailesine telli çalgılara ait. (ya da müzik teorisindeki adıyla "kordofonlar"). Eski Mısır’dan Antik Yunan’a, Roma’dan Mezopotamya’ya kadar pek çok uygarlık; lir ve kanun benzeri çalgılarla müziği şekillendirmişti. Yani bugün elimizde tuttuğumuz gitarın ataları, binlerce yıl öncesinde sahnedeydi.
Ancak bugünkü anlamda klasik gitar ya da bir diğer adıyla “akustik gitar” 15. ve 17. yüzyıllar arasında, Rönesans ve Barok dönemlerinde biçimlenmeye başladı. O dönemlerde gitara benzeyen pek çok çalgı vardı ama hâlâ bir standart yoktu. Her bölge, her usta, kendi tarzını oluşturuyordu.
Gitarın bugünkü tanıdık şekli yani 6 telli, 8 şekilli gövdeye sahip, naylon ya da çelik telli model ise 19. yüzyılda nihayet bir kimlik kazandı. Bu dönüşümün arkasındaki isim, İspanyol usta Antonio de Torres Jurado idi. Onun geliştirdiği yapı, ses kalitesi, gövde oranları ve tel düzeni, modern gitarın temelini oluşturdu ve dünya çapında kabul gördü. Bugün çaldığımız klasik gitarlar hâlâ onun izlerini taşıyor.
Luthier, telli müzik aletlerini yapan veya onaran kişidir.
Kelime Fransızca “luth” (lavta) kelimesinden gelir.
Bir luthier; gitar, keman ya da bağlama gibi ses tahtası olan çalgıların üretim ve bakımında uzmanlaşmıştır.
O zamandan bu yana gitar, bugünkü hâline ulaşmadan önce ufak tefek değişiklikler geçirdi. 20. yüzyıla gelindiğinde ise tüm dünyaya yayıldı ve pek çok müzik türünde kendine sağlam bir yer edindi. Amerika Birleşik Devletleri'nde ise gitar; country, pop ve hatta geleneksel müziklerde vazgeçilmez bir enstrüman hâline geldi.

Aynı dönemde, elektro gitarın doğuşu da sessiz sedasız sahne arkasında şekillenmeye başladı. Gitarın sesi, kalabalık orkestralar ve gruplar içinde yetersiz kalıyordu. İşte bu yüzden, müzisyenler daha fazla ses elde etmenin yollarını aramaya koyuldu.
1920’li yıllarda, bazı müzisyenler klasik gitarlarına manyetik manyetik manyetik manyetik takarak sesi yükseltmeye çalıştı. Bu ilk denemeler, elektro gitarın temelini atıyordu. Hem meraktan, hem ihtiyaçtan doğmuştu.
Aradan geçen birkaç on yıl içinde elektro gitar adeta devrim geçirdi. Amerika'da pek çok müzisyen ve mühendis, bu enstrümanı daha da geliştirmek için adeta bir yarışa girdi. En büyük dönüm noktalarından biri, 1950 yılında Leo Fender’ın Fender Broadcaster modelini (daha sonra “Telecaster” adını aldı) piyasaya sürmesiyle yaşandı. Bu gitar, dünyanın ilk seri üretim katı gövdeli elektro gitarı oldu.
Kısa süre sonra Gibson, efsanevi gitarist Les Paul ile iş birliği yaparak başka bir ikonik modeli tanıttı. Gibson Les Paul. Bu iki model, yalnızca görünüm olarak değil, ton ve karakter açısından da modern elektro gitarın temelini oluşturdu. Bugün hâlâ sahnede gördüğümüz elektro gitarların çoğu, bu efsane modellerin izinden gidiyor.
1950’li ve 60’lı yıllardan itibaren hem akustik hem de elektro gitar, popüler müziğin kalbinde yer almaya başladı. Bu enstrümanlar yalnızca müzikle sınırlı kalmadı; bir noktadan sonra gençlik kültürünün ve karşı kültür hareketlerinin sembolü hâline geldi.
Elektro gitar; blues, jazz, rock, heavy metal gibi türlerde güçlü bir karakter kazandı ve bu müzik tarzlarının oluşumunda kilit rol oynadı.
Chuck Berry, Jimi Hendrix, Eric Clapton ve Jimmy Page gibi isimler, gitarı sadece bir enstrüman olmaktan çıkarıp efsanevi bir kimliğe dönüştürdü. Onların ellerinde gitar, bazen bir isyanın sesi oldu, bazen duyguların en saf hâli.
Bugün akustik ve elektro gitar, dünya genelinde en tanınan ve etkili müzik aletleri arasında yer alıyor.
Bu iki enstrüman, müziği demokratikleştirdi. Yani yalnızca belirli çevrelerin değil, herkesin ulaşabileceği bir ifade aracı hâline geldi. İnsanlar kendi tarzlarını yaratabildi, kültürel sınırları aşarak farklı coğrafyalarda yankı uyandıran müzikler ortaya çıkardı. Ve evet, hâlâ da yaratmaya devam ediyorlar. Her yeni nesil, gitarla birlikte kendi sesini buluyor.
Gitarın tarihçesinden tekniklerine, efsanevi isimlerden gitar türlerine kadar uzanan bu testte kendini nasıl buldun? Klasik gitar mı, elektro mu, yoksa bas gitar mı senin ruhuna daha yakın? Unutma, gitar türleri sadece ses farkı değil; aynı zamanda bir tarz, bir duruş meselesi. Cevaplara bakmadan önce bir kez daha düşün: Hangi gitar senin karakterini yansıtıyor?