Hatırlarsınız, ortaokul-lise yıllarında edebiyat veya Türkçe derslerinde okunacak kitaplar listesi hazırlanırdı. Tabi bu listede sınıfın seviyesine göre bolca dünya klasiği de yer alırdı. İşte o zamanlar iyi ki okumuşuz dediğimiz romanların bir kısmı bu yazıda bahsedeceğimiz ünlü Fransız yazarlara ait.
Fransız yazarları öne çıkaran özelliklerinden biri de sadece romana odaklanmayıp birden fazla edebiyat türünde akılda kalıcı eserler vermiş olmalarıdır. Örneğin Victor Hugo'nun muhteşem romanlar yazdığını hepimiz biliyoruz peki aynı zamanda etkileyici şiirleri ve oyunları da olduğunu söylesem?
Victor Hugo'nun yanı sıra William Sheakspeare, Pablo Neruda, Sylvia Plath gibi dünyaca ünlü şairlerin aşk şiirleri için bu konudaki yazımıza göz atın.
Edebiyatın en büyük öncülerinden olan Fransız yazarların başyapıt niteliğindeki eserlerini sizler için bir araya getirdik. Haydi bu önemli eserleri birlikte keşfe çıkalım!
SEFİLLER, Victor Hugo
Victor Hugo, Fransa’da romantizmin sözcüsü sayılmış, yapıtlarında yurt ve insan sevgisi temalarını işlemiştir. Eserleri, bireyin duygularına ve toplumsal sorunlara odaklanır. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi kendisi; şair, oyun yazarı ve romancı olarak çok yönlü bir sanatçıdır. Hugo'nun Fransa'daki edebi ünü ilk olarak şiirlerinden sonra da romanlarından ve tiyatro oyunlarından gelir.
“Sefiller” adlı romanında toplumdan dışlanmış insanların dünyalarını gözler önüne seren Victor Hugo, uzun tasvirler ve detaylı betimlemeleriyle tanınır. Bu durum, eserin bazı bölümlerini ağırlaştırsa da, metne derinlik katarak okuyucunun karakterlerle daha çok bağlanmasını sağlar.
"Ölmek bir şey değil, yaşamamak korkunç!"
Sefiller, orijinal adıyla Les Misérables, Victor Hugo tarafından 1862 yılında yazıldı. Kürek mahkumu Jan Valjean ve polis müfettişi Javert arasında sürüp giden bir kovalamacanın öyküsünü anlatır. Romanın baş kahramanı Jean Valjean, bir ekmek çalma suçundan 19 yıl hapis yattıktan sonra, özgürlüğüne kavuştuğunda hayatına yeniden başlamak için mücadele eder. Ancak eski mahkum kimliği bir türlü peşini bırakmaz. Bu eşsiz roman, işçi sınıfının mücadeleleri, aşk, bağlılık, sadakat ve insani erdemlerin önemi gibi birçok temayı ele alır.
Victor Hugo yazar kimliğinin yanı sıra politik de bir figürdür ve Fransız Devriminin toplumsal yansımalarını yansıttığı bu muhteşem eserinde toplumun en alt tabakasına odaklanarak, devrim öncesi ve sonrası Fransa'nın sosyal sorunlarına dikkat çeker.
Fransızcaya ilginiz varsa en güzel Fransızca şarkılar ve sözlerine bir göz atın!
MADAME BOVARY, Gustave Flaubert
Gustave Flaubert’in 1856 yılında yayımlanan “Madame Bovary” romanı, edebiyat tarihinin en önemli eserlerinden biridir. Roman, yayımlandığı dönemde Flaubert ahlaksızlıkla suçlandı ve bu nedenle mahkemeye çıkarıldı. Ancak yazar savunmasında, eserin toplumu eleştirmek amacı taşıdığını ve aslında ahlaki değerleri savunduğunu belirtti. Sonuçta, Flaubert aklandı ve bu olay, romanın daha fazla ilgi görmesine ve popülerleşmesine yol açtı.
Romanın ana karakteri Emma Bovary, Fransa’nın küçük bir kasabasında yaşayan, hayatından memnun olmayan ve romantik düşlere kapılan bir karakterdir. Evli olduğu Charles Bovary ile mutsuz bir evliliği sürdürürken romantik hayallerini gerçekleştirmek adına dışarıya yönelir. Üç farklı sevgilisi olur ancak, bu ilişkilerde hiçbir zaman mutluluğu bulamaz ve sonunda intihar eder.
Yazarın üslup olarak sade bir anlatımı var; bunun en büyük sebebi de realizm akımının, sanatı klasik veya romantik akımların yapaylığından arındırmayı amaçlaması.
Madam Bovary, geçmiş dönemin hastalığı olarak nitelendirilse de, yaşadığımız çağda sıkça gördüğümüz çocuk kalmaktan vazgeçemeyen tipte insanlardan birisidir.
Emma'nın kişilik özelliklerinde size tanıdık gelen bir şeyler olabilir. Bunun sebebi, Emma karakterinden ilhamla yazılmış daha birçok edebi karakterin olmasıdır. Örneğin; Halid Ziya Uşaklıgil’in Aşk-ı Memnu adlı eserinden Bihter Ziyagil ve Tolstoy’un eserine isim veren Anna Karenina gibi.
BULANTI, Jean Paul Sartre
Jean-Paul Sartre, 20. yüzyılın en önemli filozoflarından, yazarlarından ve oyun yazarlarından biridir. Özellikle varoluşçuluk felsefesinin önde gelen temsilcisi olarak tanınır. Jean-Paul Sartre’ın “Bulantı” romanı, varoluşçuluk felsefesinin edebi bir yansıması olarak kabul edilir.
Romanın ana karakteri olan Antoine Roquentin, Fransa’nın Bouville adlı küçük bir kasabasında yaşayan, yalnız ve melankolik bir tarih araştırmacısıdır. Roquentin, bir biyografi üzerinde çalışmaktadır, ancak zamanla yaşamın, nesnelerin ve kendi varoluşunun anlamsızlığına dair bir farkındalık geliştirir. Bu farkındalık, onu derin bir bulantı hissine sürükler.
Roquentin gündelik nesnelere bakarken, onların varlıklarının "gereksiz" olduğunu fark eder. Bu farkındalık, varoluşun anlamsızlığını ve insanın dünyada kendi anlamını yaratma zorunluluğunu da beraberinde getirir. Roquentin, git gide hem kendisine hem de çevresindeki insanlara yabancılaşır. İnsan ilişkilerinde bir derinlik bulamaz ve yalnızlık duygusu her geçen gün artar.
"Yapayalnızım ama bir kente yürüyen ordu gibiyim."
Bulantı, Sartre’ın neredeyse tüm felsefi ve sanata ilişkin düşünce ve yönelişlerini içinde barındırır. Özgürlük, kötü niyet, burjuva karakterleri, sanatın yapısı üstüne görüşleri, romanın kahramanı Antoine Roquentin’in doğaötesi bir önem taşıyan buluşunun sonucu olarak dile getirilir.
Roman boyunca Roquentin, sıradan gündelik olaylar üzerinden varoluşun dayanılmaz ağırlığını keşfeder. İnsanın kendi varoluşuna yabancılaşması ve özgürlükle yüzleşmesi, romanın ana temasını oluşturur.
Merak ettiğiniz dünya klasiklerini Storytel'den okuyabilir veya dinleyebilirsiniz.
VADİDEKİ ZAMBAK, Honoré de Balzac
Balzac, insan davranışlarını ve toplumsal yapıları gözlemleyerek gerçekçi bir şekilde betimlemesiyle Realizmin öncülerinden biridir. Yazılarında çoğunlukla zorlu toplumsal koşulların şekillendirdiği karakterlere yer verir. Balzac, farklı romanlarında sürekli tekrar eden aynı karakterleri kullanır. Örneğin, bir romanındaki yan karakter, başka bir romanında ana karakter olarak karşımıza çıkabilir. Bu etkileyici teknik, onun eserlerini bir bütünlük içinde sunmasını sağlar.
"...Mücadele etmek beni ürpertmiyordu, ama paylaşılmış bir aşkın mutluluğunu tatmadan ölmek istemiyordum..."
Trajik bir aşk hikayesiyle insan ruhunun karmaşıklığını ele alan Vadideki Zambak, Balzac’ın en lirik romanlarından biridir. Roman, genç ve romantik bir adam olan Félix de Vandenesse ile soylu ve erdemli bir kadın olan Henriette de Mortsauf arasında yaşanan platonik bir aşk hikayesini anlatır. Hikaye, Fransa’nın pastoral bir vadisinde, doğal güzelliklerin eşlik ettiği melankolik bir atmosferde geçer.
Vadideki Zambak, aşkın farklı yüzlerini, fedakarlığı ve hayatın zorluklarını şiirsel bir dille işleyen bir başyapıt. Eser, yalnızca romantik bir aşk hikayesi değil, aynı zamanda insan doğasına ve toplumsal yapıya dair derin bir gözlem sunar. Balzac’ın üslubu ve karakter yaratma konusundaki yeteneği, bu romanı Fransız edebiyatının unutulmaz eserlerinden biri haline getirmiştir.
Balzac’ın eserleri, yalnızca Fransız edebiyatında değil, dünya edebiyatında da önemli bir yere sahiptir. Ünlü yazarlar Marcel Proust, Émile Zola, ve hatta Charles Dickens, Balzac’tan ilham aldıklarını ifade ederler.
Geçmişten günümüze en etkileyici Fransız şairler hakkında bilgi edinmek ve şiirlerini okumak için sizleri bu konudaki yazımıza davet ediyorum.
KIRMIZI VE SİYAH, Stendhal
“Kırmızı ve Siyah”, Fransız yazar Stendhal’in 1830 yılında yayımlanan ünlü romanıdır. Stendhal, romanlarında realizmin etkisiyle gerçekçi ruh tahlillerine yönelmiş; gördüklerini olduğu gibi, süslemeden, yalın bir dil ve üslupla aktarır. Aynı zamanda, insanı içinde yaşadığı sosyal çevreden koparmadan verir.
Stendhal'ın, Napolyon döneminde subay olarak görev yapması ve bu süreçte edindiği tecrübeler, yazın hayatına ve eserlerine önemli derecede etki etti. Yaşadığı dönemde büyük bir ün kazanamasa da, 19. yüzyılın sonlarında edebiyat dünyasında değeri daha çok anlaşıldı.
Stendhal, özellikle bireyin iç dünyasını analiz etme ve duygularını tasvir etme konusunda öncüdür. Gerçekçilik ve romantizm arasında bir köprü kurarak, karakterlerinin hem tutkulu aşklarını hem de toplumdaki statü mücadelelerini etkili bir biçimde anlatır.
Romanın adı, göründüğünden daha derin sembolik anlamlar barındırır ve romanın ana temalarına dair bize ipucu verir. Bu renkler, aslında kitabın ana karakteri Julien Sorel’in kişiliğinde ve yaşam mücadelesinde sürekli bir çatışma içinde olmasını ifade eder.
Kırmızı tüm canlılığıyla aşkı, cesareti ve idealleri temsil ederken siyah din, toplumsal sınıflar ve otoriteye boyun eğişini ifade eder. Julien, bir yandan tutkulu ve özgür bir hayat sürmek isterken, diğer yandan sınıf farklarının yarattığı kısıtlamalarla mücadele eder. Bu çatışma, roman boyunca Julien’in kararlarını ve eylemlerini şekillendirir.
Stendhal, romanlarında bireyin psikolojisine odaklanır ve toplumsal eleştiriyi ön plana çıkarır. Akıcı ve sade bir dil kullanarak, hem derinlikli karakter analizleri yapar hem de döneminin sosyal ve politik yapısını yansıtır.
Bir Dünya Klasiği olan Kırmızı ve Siyah'ı mutlaka okumalısınız hatta kütüphanenizde de bulunmalı!
YABANCI, Albert Camus
“Yabancı”, Fransız yazar Albert Camus’un 1942 yılında yazdığı ve yayımladığı ilk ve en çok ses getiren romanıdır. Albert Camus, bu kitabın ardından, 44 yaşındayken Nobel Edebiyat Ödülü’ne layık görülür.
“Bugün annem öldü. Belki de dün, bilmiyorum” cümlesiyle çarpıcı ve kafa karıştırıcı bir başlangıçla okumaya başlıyoruz öyküyü. Modernist edebiyatın özelliklerini tamamiyle yansıtan roman dünyada keşfedilen anlamsızlık üzerinde durur.
Meursault, annesinin ölümüne duygusal tepki vermemesi nedeniyle toplum tarafından dışlanır ve sonunda idama mahkum edilir. Roman, absürdizm felsefesini edebi bir bağlamda yansıtır.
"İnsan bilmediği şeyler hakkında daima abartılı düşüncelere kapılır. Halbuki tersine her şeyin çok basit olduğunu görmekteyim."
Kitap hakkında genel bir değerlendirme yapacak olursak, bir solukta okunabilecek oldukça akıcı bir kitaptır. Yazar; topluma, kendine, ölümü bile kabul edebilecek kadar hayata, kısacası tüm varoluşa yabancılaşmayı oldukça yalın bir dille sıradan bir olaymış gibi anlatır. Bu, Meursault’un duygusal tepkisizliğini ve olaylara mesafeli bakışıyla yansıtılır.
Albert Camus, modernleşmeyle birlikte 20. yüzyıl insanının düştüğü yabancılaşma durumuna dikkat çekmek ister. Kitap hala oldukça popüler ve “Talladega Geceleri: Ricky Bobby Hikayesi”, “Jarhead”, “Dehşetin Nefesi”, “Pi'nin Yaşamı” filmlerinde filmdeki karakterlerin bu kitabı okuduğunu görürüz.
Ayrıca, Albert Camus'nun Yabancı eserinden esinlenerek uyarlanan "Yazgı" filmi, Zeki Demirkurbuz'un yönetmenliğiyle bizlere keyifli bir seyir sunuyor.
KADINLAR OKULU, Andre Gide
Andre Gide, yaşamı boyunca toplumsal ve bireysel ahlakın en önemli ölçütünün, bireyin içtenliği ve kendisini tanıması olduğunu savundu. Edebi, siyasal ve toplumsal sorunlara karşı hoşgörülü bir tutum benimsedi; genel ahlak anlayışının karşısında bireysel özgürlüklerin savunucusu oldu. Fransız edebiyatının en önemli hümanist ve ahlakçı yazarı olarak tanınır.
Yazar, 1947 yılında “insan sorunlarına olan derin kavrayışı ve sanatsal cesareti”nden ötürü Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazandı.
Kadınlar Okulu, burjuva bir ailedeki üç ayrı kişinin kendi bakış açılarından mektup yazarak anlattıkları hikayesini bizlere sunar. Baş karakter, hayatının aşkı ve toplumsal sorumlulukları arasında bir denge kurmaya çalışırken kitabın genelinde, geleneksel evlilik anlayışının bireysel özgürlük üzerindeki kısıtlayıcı etkileri üzerinde durulur.
"...kadın kalkarsa, kalkabileceği için kalkar. Kalkabilirdi ama kalkabileceğini bilmiyordu."
Okurların bir kısmı kitabın ismini hikayeyle bağdaştıramadığını söyler. Halbuki bu romanda anlatılmak istenen evliliğin kadınlar için bir eğitim kurumu gibi görülmesidir. Geleneksel toplumda, kadınların rolü yalnızca eş ve anne olmaya indirgenir. Roman boyunca karakterler, toplumsal normları sorgularken bireysel özgürlüğü savunur. Kadınların toplumdaki konumlarına dair cesur bir eleştiri sunar.
Andre Gide'nin bir kadının iç dünyasının derinliklerini, düşünce yapısını ve hislerinin yoğunluğunu bu denli yansıtabilmesi inanılmaz etkileyici ve düşündürücüdür.
Günümüzde de hala güncel bir tartışma zemini sunan roman, özellikle kadın-erkek eşitliği ve bireysel özgürlük konularında evrensel bir mesaj taşır. Gide’in ahlaki ve toplumsal meseleleri işleyen üslubu, okuyucuyu sadece hikayesiyle değil, derin düşünsel içeriğiyle de etkiler.
ÜÇ SİLAHŞÖRLER, Alexandre Dumas
Alexandre Dumas tarafından kaleme alınan ve tarihi bir macera romanı olma özelliği taşıyan Üç Silahşörler, Fransa’da XIII. Louis döneminde krallıkta görev alan üç silahşöre katılmak için Paris’e giden D’artagnan adlı gencin maceralarını anlatır. Üç Silahşörler ve Monte Kristo Kontu yazarın başyapıtları arasındadır. Bu iki kitap aynı zamanda Dünya Klasikleri listesinde de yer alır.
Macera dolu olay örgüleri, karizmatik kahramanlar ve hızlı tempo, Dumas’ın yazılarının en belirgin özelliklerindendir. Kendisi, 19. yüzyılın en popüler ve üretken Fransız yazarlarından biridir. Maceralı ve keyifli romanlarıyla milyonlarca okurun kalbini fetheden Dumas, genellikle tarihi olayları temel alır, ve bu olaylara dramatik ve heyecan dolu bir hava katar.
Romanda dostluk, sadakat ve onur temaları ön plandadır. “Birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için” mottosu, silahşörlerin dayanışmasını ve birbirlerine olan bağlılıklarını temsil eder. Dumas’nın betimlemeleri ve diyalogları, okuyucuyu hikayenin içine çeker.
Üç Silahşörlerin hikayesi, sayısız tiyatro oyunu, film, dizi ve animasyona uyarlanmıştır. Eğer henüz hiçbirine denk gelmediyseniz en yakın zamanda kitabın kısaltılmamış orijinal versiyonuna veya filmine mutlaka bir bakın.
80 Günde Devri Alem, Jules Verne
80 Günde Devri Alem, Fransız yazar Jules Verne’in 1872 yılında yayımladığı bir macera romanıdır.
Jules Verne, çok sayıda bilimkurgu romanları yazmış, hatta bilimsel roman çağını başlatmıştır diyebiliriz. Yapıtlarında kendinden sonra yapılan icatlar ve keşifleri anlatmış; uçaklar, denizaltı yolculuğu, uzay yolculuğu gibi kendi zamanında henüz keşfedilmeyen birçok inanılmaz olaya da eserlerinde yer vermiştir.
80 Günde Devri Alem, yıllar içinde tiyatro, film, dizi, çizgi film ve çizgi roman gibi pek çok farklı biçime uyarlanmıştır. Bu nedenle de bu kitabın hikayesi büyükten küçüğüne herkesin hafızasında zamansız bir macera klasiği olarak yer eder.
Jules Verne'in olayları öyküleştirmede kullandığı dil oldukça sade ve eğlencelidir. Ülkeden ülkeye, maceradan maceraya gezdiğimiz kitabın sonu beklenmedik bir şekilde bitiyor ve son satırları okurken kendimizi istemsizce gülümserken buluyor, Verne'in zekasına hayran kalmadan edemiyoruz.
Jules Verne gibi bir dehayı okumaya başlamak için oldukça iyi bir seçimdir 80 Dünde Devri Alem. Yazarın macera dolu diğer kitaplarına da göz atın:
- Dünyanın merkezine yolculuk
- Denizler Altında Yirmi Ben Fersah
- Esrarlı Ada
- Ay'a Yolculuk
- Doktor Ox'un Deneyi
Fransız edebiyatının tarihsel gelişimi ve edebi akımlarla ilgili öğrenmeniz gereken çok şey var!
Bu kitaplardan kaç tanesini okudunuz?
Bu yazıyı beğendiniz mi? Puanlayın!
Loading...
Harika, oldukça bilgilendirici ve okuması zevkli! ✨